Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό έμβιο όν που βασανίζει άλλα έμβια όντα (ανθρώπους και ζώα) και απεργάζεται την καταστροφή του. Ένα σαρκοβόρο ζώο πάνω σε παροξυσμό μπορεί να σκοτώσει ένα άλλο σαρκοβόρο του είδους του, υπάρχει όμως μια απαγορευτική δύναμη, μια ενστικτώδη αυτοσυγκράτηση που εμποδίζει τελικά την αυτοκαταστροφή του είδους του. Στον άνθρωπο δεν υπήρξαν ποτέ παρόμοιοι αποτρεπτικοί μηχανισμοί, ίσως γιατί ο άνθρωπος δεν έχει την απαιτούμενη σωματική δύναμη να εξοντώσει πολλούς συνανθρώπους του. Από την στιγμή που απέκτησε όμως τεχνητά όπλα και μάλιστα μαζικής καταστροφής, το ανθρώπινο γένος αντιμετωπίζει την απειλή ολοκληρωτικού αφανισμού. Έχει πλέον την δυνατότητα να αυτοκαταστραφεί από τις ίδιες του τις εφευρέσεις, αφού δεν υπάρχει καμία ενστικτώδης χαλιναγώγηση. Οι ισορροπίες του ζωικού βασιλείου έχουν ανατραπεί εντελώς.
Στην αρχαία Ελλάδα ο Αθηναϊκός ιμπεριαλισμός υπήρξε το πρότυπο όλων των κατακτητικών ηγεμονιών από την αρχαιότητα ως και την εποχή μας. Η πλειοψηφία των πολιτών είχε συνειδητοποιήσει ότι η αθηναϊκή ηγεμονία (πλούτος και ευημερία για την μητρόπολη), μπορούσε να διατηρηθεί μόνο με την υποταγή άλλων πόλεων, με τον καταναγκασμό και την εκμετάλλευση. Μια δουλοκτητική κοινωνία στην φάση του επεκτατικού ιμπεριαλισμού ήταν η αθηναϊκή δημοκρατία του Ε΄ αιώνα π.Χ. Για τους αθηναίους που στήριζαν την ευημερία, την πρόοδο και τον πολιτισμό στην υποταγή των άλλων πόλεων, τα πάντα ήταν επιτρεπτά. Στην εξωτερική τους πολιτική είχαν χάσει την αίσθηση του μέτρου. Οι εκφραστές της αποικιοκρατίας και των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων βλέπουν την βία και την τυραννία έξω από την μητρόπολη σαν φυσικό φαινόμενο σύμφυτο με το επίπεδο πολιτισμού των καθυστερημένων λαών και άρα τους αξίζει γιατί αυτοί έτσι καταλαβαίνουν μόνο. Αφθονία ανδραπόδων στις δουλαγορές αποτελούσε την κινητήρια δύναμη της οικονομίας στην ελληνική αρχαιότητα. Φτηνά χέρια-αδάπανη απασχόληση (ο θεσμός των δουλαγορών πρωτοεμφανίστηκε στις δυτικές μικρασιατικές περιοχές και άνθισε στην Χίο). Η κρατικοποίηση των δούλων γινόταν με σφράγισμα-σημάδεμα-με πυρακτωμένο σίδερο στο καυτήριο. Η δουλεία ήταν μια φυσική κατάσταση, οι δούλοι ισοδυναμούσαν με πράγματα, κτήματα, κτίσματα, κτήνη. Ήταν εμπορεύματα, στοιχεία κοινωνικού γοήτρου, σεξουαλικά αντικείμενα, ακόμα και πειραματόζωα για να εξακριβωθεί η δραστηριότητα των δηλητηρίων. Ο δούλος δεν είχε νομική υπόσταση. Όλα αυτά μαρτυρούν την συστηματική εφαρμογή μιας επίσημης πολιτικής, όχι από τύραννο ή ολιγάρχες αλλά σε δημοκρατική πόλη με απόφαση της εκκλησίας του δήμου. Μια δημοκρατία που αφορούσε μόνο τους ελεύθερους πολίτες, θεμελιωμένη πάνω στα βασανισμένα πτώματα των δούλων. Βασικός στυλοβάτης του πολιτισμού ήταν ο βασανιστής δήμιος ή δημόσιος ή δημόκοινος, που κατοικούσε έξω από τα τείχη της πόλης στο ανδροκτονείον. Το κοινό απέφευγε να ζυγώσει επειδή φοβόταν το μίασμα. Πίσω από τον βασανιστή υπάρχει ο ηθικός αυτουργός, το κράτος, που καθιερώνει-επιβάλλει-απενοχοποιεί τον βασανιστή. Ο απρόσωπος υπερβασανιστής με τα καθαρά χέρια που σκοτώνει από απόσταση ασκώντας πολιτική, παράγει εργαλεία βασανισμού και τα τοποθετεί στην αγορά. Ταυτόχρονα τα κράτη εμφυσούν στα άτομα το μίσος και την ανταποδοτική αγριότητα στους πολίτες, δημιουργώντας έτσι στρατιές βασανιστών εκτός από τον επίσημο βασανιστή-δήμιο. Τα βασανιστήρια και οι ωμότητες κορυφώνονται και γενικεύονται σε εμφύλιους σπαραγμούς, ταξικούς αγώνες και λαϊκές εξεγέρσεις. Σε εμφύλιους, πραξικοπήματα και επεκτατικούς πολέμους γινόταν στρατολόγηση δούλων, πρόθυμοι πάντα να πολεμήσουν οπουδήποτε και για οποιονδήποτε με την προσδοκία της απελευθέρωσης και του λυτρωμού. Αντίθετα οι εξεγέρσεις των δούλων πνίγονταν στο αίμα (γενικό λεπίδι), κάτι που είχε τεράστια οικονομική ζημιά για το κράτος αλλά επιβαλλόταν αφού προείχε η τρομοκράτηση της μεγάλης μάζας των δούλων (ο πληθυσμός των δούλων ήταν τεράστιος σε σχέση με τον πληθυσμό των ελεύθερων πολιτών της αρχαίας Αθήνας). Συνήθεια των αθηναίων ήταν να ωραιοποιούν τα δυσάρεστα πράγματα ντύνοντάς τα με χαριτωμένες ή χαϊδευτικές ονομασίες και έννοιες χρηστές ή φιλάνθρωπες. Οι πόρνες βαφτίζονταν εταίρες, οι φόροι συντάξεις, το δεσμωτήριο οίκημα. Οι ελεύθεροι πολίτες όταν και αν καταδικάζονταν είχαν μια προνομιακή και γρήγορη εκτέλεση (κατακρήμνιση, αποκεφαλισμός, δηλητηρίαση). Οι δούλοι αντίθετα είχαν μαρτυρικό και ατιμωτικό θάνατο, συνήθως με ανασκολοπισμό, θάνατο με ή σε παλούκι, μια μορφή σταυρικής θανάτωσης που ολοκληρωνόταν με αποτυμπανισμό, δηλαδή ξύλο μέχρι θανάτου πάνω στην σανίδα που κρεμόταν το θύμα. Ο σταυρικός θάνατος ή αρχαιοελληνικός αποτυμπανισμός οφείλεται σε αδυναμία εκπνοής του θύματος λόγω στάσης του σώματος πάνω στην σανίδα, παλούκι ή σταυρό αργότερα. Μια μορφή σταδιακής ασφυξίας δηλαδή, που απαιτούσε από το θύμα να ανασηκώνεται βάζοντας δύναμη στα πόδια για να μπορέσει να εκπνεύσει. Όταν συνοδευόταν από κάρφωμα των ποδιών αυτή η έγερση του σώματος έσκιζε τα πόδια του θύματος και έτσι ο θάνατος ερχόταν πιο σύντομα, αφού το θύμα δεν μπορούσε να εκπνεύσει λόγω του πόνου από το καρφί. Αντίθετα όταν τα πόδια δεν καρφώνονταν αλλά δενόταν, ο θάνατος αργούσε μέρες γιατί το θύμα κατάφερνε κατά διαστήματα την πολυπόθητη εκπνοή. Οι δούλοι και αν ακόμα ομολογούσαν χωρίς βασανισμό, στο τέλος πάλι βασανίζονταν για να επιβεβαιωθούν τα λεγόμενά τους. Οι ελεύθεροι πολίτες δεν βασανίζονταν.
Κατά την περίοδο δημοκρατιών οι ελεύθεροι πολίτες δεν έχαναν τα δικαιώματά τους ποτέ, ακόμα και σε εθνικό κίνδυνο. Σταδιακά αύξανε η συγκέντρωση της εξουσίας σε ένα πρόσωπο (Ρωμαϊκή αυτοκρατορία-Αυτοκράτορας-Θεοποίηση-Κράτος=Θεία πρόνοια). Έτσι καθιερώθηκε το έγκλημα καθοσιώσεως, ποινικοποίηση φρονήματος και καθιέρωση πολιτικών διωγμών. Οι αυτοκράτορες θεοποιούνταν και με το έγκλημα καθοσιώσεως γίνονταν παντοδύναμοι γιατί μπορούσαν να βασανίσουν και να εξοντώσουν οποιονδήποτε ενοχλητικό πολίτη. Ο ρωμαϊκός δεσποτισμός της αυτοκρατορικής εποχής υπήρξε το πρότυπο των δικτατορικών καθεστώτων του 20ου αιώνα πριν και μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο. Με την γιγάντωση της εξουσίας τα δικαιώματα του πολίτη, τα ανθρώπινα δικαιώματα καταντούσαν αναχρονισμός, η ελευθερία ταυτιζόταν με την δουλεία. Οι προστατευτικοί φραγμοί εξαφανίζονταν και τα βασανιστήρια προοριζόταν πια για όλους, ελεύθερους και δούλους. Η εξουσία καλλιεργούσε το πάθος των λαϊκών μαζών για τα θεάματα βίας(ΑΡΕΝΑ). Η συμμετοχή και εξοικείωση του λαού με θηριωδίες, επιβράβευε και ωραιοποιούσε τις κακουργίες της εξουσίας. Εξασφαλιζόταν έτσι ο έλεγχος του φιλοτάραχου πλήθους-λόγω κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων- με την εκτόνωση της εκρηκτικής δυσαρέσκειας και τον συγκλονισμό από την τελετουργία του αίματος, πολιτική που εφαρμόζουν και σήμερα τυραννικά και μη καθεστώτα, εγκλωβίζοντας και αφοπλίζοντας την νεολαία κυρίως στο αλλοτριωτικό και αγελαίο παραλήρημα των ποδοσφαιρικών γηπέδων. Οιστρηλατημένοι θεατές στις αρένες-σχολεία κτηνωδίας, λειτουργούν σαν δικλείδα εκτόνωσης αποταμιευμένης οργής ενός εκχυδαϊσμένου πλήθους. Εδώ βασίστηκε και το χιτλερικό σύνθημα-ΔΥΝΑΜΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ-για την κάλυψη του ελεύθερου χρόνου με απολιτικές ή αφυδατωμένες ιδεολογικά ασχολίες όπως ο ποδοσφαιρικός πυρετός, οι ταυρομαχίες κ.α. Αρένα για την αγαλλίαση του αιμοπότη και την διαστροφή του βασανιστή, φυσικό παρεπόμενο της παιδείας, της πολιτικής αγωγής και των κοινωνικών ηθών του ρωμαϊκού κόσμου. Σκοπός όχι φυσικά η ευτυχία του πολίτη, αλλά η κρατική παντοδυναμία, ο αδιαφιλονίκητος έλεγχος από την συγκεντρωτική εξουσία, η κατάκτηση με κάθε μορφή βίας. Αυτή την ιδεολογία καλλιεργούσε στον ρωμαϊκό κόσμο όχι μόνο η βάναυση παιδεία, η βάρβαρη στρατιωτική αγωγή και η υπαγορευμένη συμπεριφορά αλλά και η οικογένεια με την PATRIA POTESTAS, την πατρική εξουσία που αποτελεί μικρογραφία της κρατικής κυριαρχίας. Ο ενήλικος γιός αναγνωρίζεται ως πρόσωπο στον δημόσιο βίο, στην οικογένεια όμως συνεχίζει να είναι το αντικείμενο του πατέρα. Αφθονούν τα περιστατικά εκτελέσεων παιδιών από πατεράδες. Η εξουσία χρειαζόταν σκληραγωγημένα και υποταγμένα παιδιά που θα γίνονταν υπάκουοι πολίτες και πειθαρχημένοι στρατιώτες. Η κεντρική εξουσία εμπιστευόταν στην PATRIA POTESTAS τον ρόλο του αστυνομικού ελέγχου, της λογοκρισίας και του άμεσου καταναγκασμού που συνηθίζουν τα σύγχρονα αυταρχικά καθεστώτα. Η πατρική εξουσία αναπαράγεται από γενιά σε γενιά. Ευνουχίζεται η νεολαία που είναι η πρωτοπορία των αλλαγών και της προόδου. Το χάσμα των γενεών αντί να αποτελεί κινητήρια δύναμη για ανανέωση, αποτελμάτωσε και απολίθωσε την κοινωνία. Η ιδεολογία του καταναγκασμού και της υποταγής, των βασανιστηρίων και του τρόμου ενοφθαλμίζεται στο κοινωνικό σώμα και θεσμοποιείτε ως πρότυπο όλων των τυραννικών καθεστώτων. Ο δήμιος-CARNIFEX-ήταν πάντοτε πολύτιμος στυλοβάτης της εξουσίας και στην αρχαία Ελλάδα και στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και πάντα έξω από τα τείχη της πόλης. Από το ένα μέρος η απεριόριστη εξουσία, από το άλλο ο αγελοποιημένος λαός. Στην περίοδο της αυτοκρατορίας ενταφιάζονταν τα τελευταία λείψανα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το φονικό, η κακουργία, η αποθέωση της βίας και η λατρεία της δύναμης ήταν τα βασικά συστατικά της ρωμαϊκής ιδεολογίας. Στην αρχαία Ελλάδα των κλασσικών χρόνων ο έλεγχος του πολίτη αφορούσε την δημόσια ζωή. Στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία η εξουσία ήταν παντεπόπτης και δεν υπήρχε ιδιωτικός βίος. Η εξουσία έφτανε ως τον κοιτώνα.
Το χριστιανικό βυζάντιο κληρονόμησε, προώθησε και προσάρμοσε τους ρωμαϊκούς θεσμούς στις χριστιανικές αντιλήψεις και τα έθιμα των Ελλήνων της Ανατολής. Χριστιανισμός η θρησκεία του κράτους και πολίτευμα ελέω Θεού μοναρχία, με μωσαϊκό νόμο για τις θρησκευτικές παρεκκλίσεις και τα εγκλήματα κατά των ηθών. Θα περίμενε κανείς μετά τον θρίαμβο του χριστιανισμού που διακήρυξε την ισότητα των ανθρώπων να καταργήσει την δουλεία. Αλλά δεν καταργήθηκε. Διατήρησε ακέραιη την ρωμαϊκή κοινωνική δομή και το δουλοκτητικό σύστημα. Γίνανε κάποιες προσπάθειες εξανθρωπισμού αλλά τίποτα δεν άλλαξε. Για παράδειγμα ο δουλοκτήτης μπορεί να βασανίσει τον δούλο αλλά δεν επιτρέπεται να τον σκοτώσει και αν το έκανε θα πλήρωνε πρόστιμο. Απαγορεύτηκε να σημαδεύονται οι δούλοι με πυρωμένο σίδερο για να είναι ορατό σε ποιόν ανήκουν, αλλά τους σημάδευαν με εγχάρακτο περιλαίμιο. Χρειαζόταν λοιπόν μια θεολογική κάλυψη, μια συμφιλίωση των αντινομιών και της ασυνέπειας της στάσης τους. Η γεφύρωση έγινε εύκολα με τον διαχωρισμό της επίγειας και μεταθανάτιας ζωής. Ο χριστιανισμός δεν επεμβαίνει στα εγκόσμια, δεν αμφισβητεί ούτε υπονομεύει τις κοινωνικές δομές-δουλεία. Ο δούλος θα παραμείνει δούλος γιατί είναι το θέλημα του Θεού και θα δικαιωθεί για την υπομονή του στον μαρτυρικό βίο στον άλλο κόσμο. Ο απόστολος Παύλος ο πρώτος οργανωτής της οικουμενικής εκκλησίας, αναγνωρίζει το καθεστώς της δουλείας. Συνιστούσε στους δούλους να υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα στα αφεντικά τους, γιατί η εξουσία τους πηγάζει "από Θεού". Όποιος αντιστέκεται στην εξουσία, αντιτάσσεται στον ίδιο τον Θεό. Ο βασανιστής και ο τύραννος είναι και αυτοί υπηρέτες του Θεού στον ρόλο που τους όρισε. Οι πατέρες της εκκλησίας στην προσπάθειά τους να συμβιβάσουν την ιδέα της ισότητας που θεωρητικολογούσαν με την κοινωνική πραγματικότητα, θεωρούσαν την δουλεία αναγκαίο κακό και παρέπεμπαν στις επιστολές του απ. Παύλου. Τυφλή υποταγή, υπομονή και προσδοκία για την μέλλουσα ζωή πρότειναν οι πατέρες και περιορίζονταν στην παραίνεση προς τους δουλοκτήτες για μετριοπάθεια και δήθεν δικαιοσύνη. Η εκκλησία στάθηκε πάντοτε υπερασπιστής της "καθεστηκυίας τάξεως", προστάτης των δουλοκτητών και στυλοβάτης της κοσμικής εξουσίας. Ανασκολοπισμός, λιθοβολισμός, κατασπαραγμός από θηρία, θανάτωση στην πυρά, πνιγμός, κατακρήμνιση, εκτύφλωση, φούρκισμα, γλωσσοτομία, ρινοκοπία, αποκοπή άκρων-αφτιών-μαστών-γεννητικών οργάνων-νεύρων, στραγγαλισμός, διαπόμπευση, δηλητηρίαση, ξυλοδαρμός, μαστίγωση, κούρεμα, καψάλισμα, κάθειρξη, εγκλεισμός σε μοναστήρι, δήμευση, εξορία. Στο βυζάντιο άναψαν οι πρώτες φωτιές για τη θανάτωση αιρετικών και μάγων. Η πρώτη μορφή Ιεράς Εξέτασης πριν τον μεσαίωνα, για την ανακάλυψη-εξόντωση και δήμευση περιουσίας του αιρετικού. Μια τοιχογραφία φρίκης και τρόμου. Τα βασανιστήρια γινόταν μέσα στις αίθουσες των δικαστηρίων. Ο πλούσιος φονιάς από την ανώτερη κοινωνική τάξη-"ο έντιμος"-εξοριζόταν. Ο φτωχός-"ο ευτελής"-σταυρωνόταν η ριχνόταν βορά στα θηρία. Απαγχονισμοί, καταποντισμός, εξομμάτωση, ψήσιμο σε θράκα-βραστό λάδι-αναλείωτη πίσσα, κατόρυξη, ευνουχισμός. Η χειροκοπία και ρινοκοπία ήταν από τις πιο συνηθισμένες ποινές. Αμέτρητοι οι ρινότμητοι των βυζαντινών αυτοκρατορικών οίκων. Η καυλοκοπία εφαρμοζόταν πιο σπάνια γιατί προκαλούσε θανατηφόρο αιμορραγία. Ο βίαιος εξομματισμός επίσης "φορέθηκε" πολύ στο βυζάντιο. Αρκούσε η υποψία, η απλή αναπόδεικτη καταγγελία, η υπόνοια για προθέσεις συνωμοσίας για να ακρωτηριαστεί ή να τυφλωθεί κάποιος, θύμα αντιζηλιών που διεκπεραίωναν έτσι ανοιχτούς λογαριασμούς. Το βυζάντιο πρωτοπόρησε επίσης στην δημόσια καύση ανεπιθύμητων βιβλίων. Διαπομπεύονταν και οι κάτοχοί τους στους δρόμους της "βασιλεύουσας". Η εποχή που απαγορεύτηκε η διδασκαλία της φιλοσοφίας και έκλεισαν οι αθηναϊκές σχολές. Οι βυζαντινοί ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν κρατούμενους σαν πειραματόζωα για ιατρική έρευνα, στα λεγόμενα επιστημονικά βασανιστήρια. Ήταν μαθήματα ανατομίας σε ζωντανούς κρατούμενους. Συνδύαζαν την τιμωρία με την επιστημονική πρόοδο. Το κατ' εξοχήν βυζαντινό βασανιστήριο όμως, ήταν η διαπόμπευση. Ψυχικός και σωματικός βασανισμός πριν την φυλάκιση, τον ακρωτηριασμό ή την θανάτωση. Μια κοινωνικοποιημένη ποινή που ανέθετε η εξουσία στο λαϊκό πλήθος επιβάλλοντας την δημοσιότητα του κολασμού, με σκοπό τον εκφοβισμό-παραδειγματισμό και εκτόνωση των μαζών. Η εξουσία έριχνε βορά στο εξαθλιωμένο πλήθος τους δικούς της εχθρούς, ως δήθεν υπαίτιους των δεινών του. Ο λαός γινόταν συμμέτοχος και συνένοχος. Ένας μελετημένος από την αυτοκρατορική εξουσία ψυχολογικός αντιπερισπασμός. Πριν την διαπόμπευση εφαρμοζόταν:
-Μαστίγωμα
-Κούρεμα[Θυμίζει τον νόμο 4000 περί τεντυμποϊσμού]
-Μουντζούρωμα του προσώπου με καπνιά, στάχτη, ΜΟΥΖΑ= Το "μουντζώνω" εκπηγάζει από την μούζα, από τους ρύπους που εξακόντιζε το πλήθος κατά τον διασυρμό.
-Στεφάνωμα με σκόρδα
-Περιτύλιγμα με έντερα ζώων.
-Κρέμασμα κουδουνιών στους ώμους-απο εδώ το γνωστό "μου κρέμασαν κουδούνια".
-Τοποθέτηση ανάποδα σε γάιδαρο και περιφορά στην πόλη.
Το πλήθος πετούσε λάσπες, δοχεία με ούρα, μούζα, έφτυναν, πετροβολούσαν, χτυπούσαν, έβριζαν, λοιδορούσαν. Κατάλοιπα αυτής της συνήθειας έχουμε σε σύγχρονες εκφράσεις όπως "θα ακούσεις τις πομπές σου", "είμαι για το γάιδαρο καβάλα", "του 'χεσε τον γάιδαρο", "θα σε συγυρίσω" από την περιφορά, "έγινε βούκινο" επειδή την διαπόμπευση συνόδευαν σαλπιγγτές. Το διεθνές γκλόμπ παραμένει το αναλλοίωτο σύμβολο της εξουσίας. Τίποτα δεν έχει αλλάξει στο πέρασμα των αιώνων. Η βία της εξουσίας, η θηριωδία των εμπολέμων, οι γενοκτονίες και οι βασανισμοί, οι ομαδικές και ατομικές ωμότητες, η εκμηδένιση και ο εξευτελισμός του ανθρώπου. Ένας κρίκος στην διαχρονία της φρίκης και του αίματος το Βυζάντιο, ανάμεσα στην ελληνορωμαϊκή εποχή και την τουρκοκρατία, στην μεσαιωνική δύση και τον σύγχρονο κόσμο. Κατά τον μεσαίωνα το ρωμαϊκό δίκαιο αντικαταστάθηκε από τους νόμους των φυλών του βορρά και βασίστηκε στην ΤΑΥΤΟΠΑΘΕΙΑ-ανταπόδοση στο ίσο- και την ΘΕΟΔΙΚΙΑ ή ΘΕΟΚΡΙΣΙΑ. Στην θεοδικία ο κατηγορούμενος για να αποδείξει την αθωότητά του πρέπει να πιάσει πυρωμένο σίδερο ή να βυθίσει το χέρι του σε βραστό νερό ή λάδι. Αν είναι ένοχος θα καεί, αν είναι αθώος θα παραμείνει άτρωτος. Η θεοδικία προσφερόταν κυρίως ως υπεκφυγή και κάλυψη για την εξουσία, αλλά και ως καταφυγή για τον αθώο κατηγορούμενο, που παγιδευμένος εναποθέτει τις ελπίδες του στον Θεό. Δικαιοκράτης και άρα υπεύθυνος ο ίδιος ο Θεός. Καμιά αντίρρηση μήπως; Με την δοκιμασία του πυρός και του σιδήρου, η εξουσία μπορεί να απαλλαγεί από οποιονδήποτε εχθρό ή αντιφρονούντα, διατυπώνοντας οποιαδήποτε αβάσιμη κατηγορία. Ο μύδρος και το καυτό λάδι θα επιβεβαιώσουν την ενοχή του και έτσι φτάσαμε στα εκκλησιαστικά δικαστήρια. Η εκκλησία δεν θα βασανίσει, δεν θα σκοτώσει η ίδια. Η εκκλησία απεχθάνεται το αίμα, γι' αυτό οι πάπες ανέθεταν εργολαβικά την δίωξη των αιρετικών σε ορισμένα μοναχικά τάγματα που θα αποτελέσουν την βασιλεία της Ιεράς Εξέτασης. Σκοπός η καταπολέμηση των θρησκευτικών παρεκκλίσεων που κατά βάθος αποτελούσαν λαϊκά, κοινωνικά κινήματα. Τώρα το ρωμαϊκό CRIMEN MAJESTATIS, το έγκλημα καθοσιώσεως , η εσχάτη προδοσία εμφανίζεται με θεολογικό προσωπείο. Η εκκλησία χαρακτήριζε αιρετικούς όσους έβλεπαν με άλλα μάτια τον κόσμο και αιρέσεις κάθε κίνημα ή αντίληψη που αμφισβητούσε την εξουσία ή απειλούσε τα συμφέροντα και τις φιλοδοξίες του κλήρου. Ιεροεξεταστές συγγράφανε εγχειρίδια του καλού βασανιστή και στους βασανισμούς συμμετείχε και γιατρός για να ελέγχει την αντοχή του θύματος. Η δίκη γινόταν με κλειστές πόρτες. Απαγορευόταν η προφορική απολογία, η υπεράσπιση και οποιαδήποτε δημοσιότητα. Τα ονόματα των μαρτύρων κατηγορίας δεν αποκαλύπτονταν ποτέ, καθιερώνοντας έτσι την ασυδοσία του καταδότη και την ατιμωρησία του συκοφάντη. Ο μεσαιωνικός κόσμος είχε στον ουρανό τον Θεό και στην γη τους δύο αντιπροσώπους του. Τον πάπα για την θρησκευτική επικράτεια και τον ηγεμόνα για τα εγκόσμια. Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΣΕ ΑΔΙΑΤΑΡΑΚΤΗ ΙΕΡΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ. Στην Ισπανία της Ιεράς Εξέτασης οι βασανισμοί επιστημονικοποιήθηκαν. Μια γραφειοκρατική δικονομική που διαμορφώθηκε με την πρακτική εφαρμογή και την πείρα αιώνων καθιστά τον βασανισμό ιεροτελεστία με αυστηρό τυπικό και λεπτομερείς προδιαγραφές. Αυστηρές οδηγίες για σχολαστική τήρηση των κανόνων για να αποβούν καρποφόρα τα βασανιστήρια. Αυτά αποτέλεσαν εγκύκλιο που ανεξάρτητα από την φρικαλεότητα των βασανισμών, απέβλεπε στον περιορισμό των καταχρήσεων λόγω υπερβάλλοντος ζήλου του δημίου ή αδιαφορίας των οργάνων εξουσίας. Όλα γινόταν παρουσία δικαστή και γιατρών. Η εγκύκλιος με τις αυστηρές προδιαγραφές και τις λεπτομέρειες στην διαδικασία, πρέπει να θεωρηθεί πρόοδος-όσο και αν φαίνεται περίεργο-στην μεταχείριση των κρατούμενων. Η εκτέλεση ήταν πάντα βασανιστική και την διεκδικούσαν δύο εξουσίες, επίγεια και επουράνια, δήμιος και ιερείς. Οι δήμιοι φροντίζουν για την παράταση της αγωνίας και του πόνου, οι ιερείς προσπαθούν να αποσπάσουν την μετάνοια πριν ξεψυχήσει, θέλουν να σώσουν την τη ψυχή του. Ο δήμιος ξεσκίζει τις σάρκες του μελλοθάνατου, ο ιερέας ζυγώνει τον σταυρό στα χείλη και του ψιθυρίζει στο αυτί. Καθένας το μερίδιο του. Όλη αυτή η μακάβρια ιεροτελεστία είναι μίμηση ή υποκατάστατο των τελετών εξουσίας που επιβεβαιώνουν την παντοδυναμία της. Παρελάσεις, πομπές, λιτανείες, στέψεις. Η δημόσια εκτέλεση είναι πολιτική πράξη. Η εξουσία πρέπει να συντρίψει τον παραβάτη, τον αντιφρονούντα. Πρέπει να προκαλέσει ρίγη φρίκης στο πλήθος. Ένα θεατρικό έργο τρόμου, για να νιώσουν όλοι την παρουσία του μονάρχη, της κάθε αυταρχικής εξουσίας. Και επειδή ο σαδισμός παλινδρομεί μαζοχισμό, στην καρδιά του μεσαίωνα ξεπήδησε και το παράδοξο κίνημα της αυτοτιμωρίας. Αυτό-βασανισμός και εθελοντική πρόκληση πόνου. Όχι ότι δεν υπήρξε και παλιότερα στην αρχαία Ελλάδα, στην Ρώμη και στην Αίγυπτο, απλά στον μεσαίωνα πήρε μορφή κινήματος. Εθελούσια προσφορά στο μαρτύριο, ως επίδειξη αντοχής στην οδύνη του σώματος ή ως εξιλαστήρια αυτοθυσία. Το κίνημα ξεκίνησε από τους ερημίτες και απλώθηκε διαμέσου της εκκλησίας στις λαϊκές μάζες. Αυτά τα θρησκευτικά παραληρήματα, οι μαζικοί αυτό-βασανισμοί, οι αλληλομαστιγώσεις και η υστερία του πλήθους αποτελούσαν μεταστοιχειωμένα λαϊκά κινήματα με κοινωνικό υπόβαθρο. Όταν ο πάπας και οι ηγεμόνες διαπίστωσαν ότι αυτά τα κινήματα των απελπισμένων έπαιρναν διαστάσεις και διαγραφόταν κίνδυνος να αποκτήσουν επαναστατικό νόημα, τα αντιμετώπισαν με την βία. ΜΟΝΟ Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΤΙΜΩΡΕΙ.
Ο ελληνικός κόσμος που μετά την κατάρρευση του βυζαντινού κράτους υποδουλώθηκε στους Τούρκους δέχτηκε τους νέους θεσμούς και κυρίως τις μεθόδους ποινικής καταστολής χωρίς έκπληξη. Η βία της οθωμανικής εξουσίας δεν ήταν πιο επαχθής από την βυζαντινή. Δεν παρατηρήθηκε κλονισμός στο περί δικαίου αίσθημα των υπόδουλων. Οι ίδιες αγριότητες, η ίδια καταπίεση, βία και αυθαιρεσία. Οι Τούρκοι υιοθέτησαν θεσμούς και συνήθειες των Βυζαντινών αντιγράφοντας ή προσαρμόζοντας στα δικά τους έθιμα και τις παραδόσεις. Η εξουσία στο οθωμανικό κράτος ήταν μία και εκπορεύονταν από το σουλτανικό σεράϊ όπως επί Βυζαντινών από το «ιερόν παλάτιον». Θεοκρατικά και τα δύο καθεστώτα. Τα βασανιστήρια που σημάδεψαν το ανθρώπινο σώμα διαμέσου των χιλιετιών συνεχίζονται και σήμερα, τα ίδια ακριβώς ή σε παραλλαγές, σε πάμπολλα σημεία του πλανήτη. Στις αστυνομίες χρησιμοποιείται προσωπικό ειδικευμένο στα βασανιστήρια ενώ υπάρχουν βιομηχανίες που κατασκευάζουν όργανα και εργαλεία βασανισμού. Τα βασανιστήρια συνεχίζονται όχι μόνο στα τυραννικά καθεστώτα αλλά και στις λεγόμενες πολυφωνικές αστικές δημοκρατίες. Τα ανθρώπινα δικαιώματα εξαφανίζονται στο έρεβος των κελιών και στους δικονομικούς λαβυρίνθους. Ο βασανιστής δεν βασανίζει από έκρηξη οργής αλλά εν ψυχρώ γιατί έχει δικαίωμα και εντολή να βασανίσει, ένα υπηρεσιακό χρέος δηλαδή. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μέγιστο αγαθό και είναι αφέλεια, ουτοπία ή εφησυχασμός να εμπιστεύεται η κοινωνία την προάσπισή τους στην εξουσία. Είναι δική της υπόθεση και δικό της χρέος. Ο σημερινός επιθετικός ανταγωνισμός δημιουργεί έναν κόσμο κουρδισμένων δούλων για ειδική παραγωγική εργασία και χωρίς καμιά δυνατότητα για διαμαρτυρία και εξέγερση. Με την κατάργηση των αποστάσεων, την δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας, με την ακαριαία πληροφόρηση, τα άντρα των βασανιστών είναι ορατά και οι κραυγές των θυμάτων ακούγονται στα σαλόνια και στα υπνοδωμάτια. Η ρωμαϊκή αρένα είναι μέσα στο σαλόνι μας.
* Το κείμενο βασίστηκε στο βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου «Βασανιστήρια και Εξουσία»
Στέλιος Καραθεοδώρου
Site: www.stelioskaratheodorou.com
Facebook: Stelios Karatheodorou